Vinç

Günümüzde en yaygın olarak kullanılan iş makinelerinden biri vinçlerdir. Öncelikle vinç nedir kısaca tanımlayalım. İnsan gücünün yeterli olmadığı zamanlarda büyük ve ağır cisimlerin kaldırılmasında kullanılan iş makinelerine vinç denir. Vinçler ağır iş makinelerindendir. Yüklerin, vincin ucuna bağlanıp bir yerden başka bir yere transferine yardımcı olur. Vinçlerin kullanım alanı farklıdır yanı sıra kullanılacakları iş kollarına bağlı olarak da çalışma prensipleri farklılık gösterebilir. 

Vinçlerin pek çok çeşidi vardır. Genel yapı itibari ile birbirlerine benzeseler de kullanım alanlarına ve şekillerine göre farklılık gösterebilirler. İnsan gücünün kaldıramayacağı ağırlıkları kaldırmak ve indirmek üzere çalışan vinçler yeri geldiğinde dönerek de hareket edebilirler. Ağır yükleri yükleme ve boşaltma işlevi gören vinçler, 360 derece dönebilen ve yukarı ya da aşağı kolayca hareket ettirilebilen iş makinalarındandır. Standart bir vinç ortalama 55-60 tona kadar taşıma kapasitesine sahiptir. Yanı sıra 40 metreye kadar uzanabilen yapıları vardır ki bu sayede hayatı kolaylaştırma yönünde önemli bir destekçidir. Vinçler günümüzde pek çok alanda kullanılabilir.

Vinçler Neye Göre Sınıflandırılır?

Vinçlerin sınıflandırılması amacına ve kullanım alanına göre belirlenir. Amaçlarına göre farklı şekillerde üretilirler. Örneğin bazıları rayların üzerinde rahatlıkla manevra yapabilirken bazıları seyyar olarak tabir ettiğimiz kullanıma uygundur. Hareket kabiliyetlerine ve kaldırma kapasitelerine bağlı olarak vinçleri sınıflandırmak mümkündür. Hareket kabiliyetine göre vinç çeşitlerini; sabit vinçler, paletli vinçler, lastik tekerlekli vinçler, köprülü vinçler, ray üzerinde hareket edebilen vinçler ve kule vinçler şeklinde tanımlamak mümkündür. Kaldırma kapasitesine göre olan vinç çeşitleri ise; hidrolik-halatlı vinçler ve halatlı vinçler olmak üzere ikiye ayrılır. Vinç çeşitleri yukarıda da sözünü ettiğimiz üzere kullanım alanına ve iş koluna bağlı olarak değişiklik gösterir. Vinç çeşitlerinden birkaçından bahsedelim.

Vinç Çeşitleri Nelerdir?

Bugün, gelişen teknolojinin de etkisiyle artık insan gücünün yerini makine gücü aldı. Forklift iş makinalarında olduğu gibi artık ne kadar az insan gücü olursa o kadar verim elde ediliyor. Yanı sıra kullanım kolaylığı ve zamandan / paradan tasarruf söz konusu oluyor. Bugün en ağır paletler bile birkaç hamlede forklift (halk arasında portif) aracı sayesinde taşınabiliyor. İnsan gücünün yetmediği yerlerde imdada koşan iş makinelerinden biri olan vinçler de benzer bir amaca hizmet ediyor.

Vinç çeşitleri ile devam edelim. Bugün pek çok alanda kullanılan vinçler, kullanım alanına ve iş koluna bağlı olarak çeşitlenir. Sık kullanılan vinç çeşitlerinden birkaçından bahsedelim.

1 – Kule Vinç

Adından da anlaşılacağı üzere kule tipinde olan vinç çeşididir. Kule vinçler genellikle liman ve şantiyelerde kullanılır. Özellikle inşaat şantiyelerinde konteyner gibi ağır yüklerin taşınmasını kolaylaştırır. Yanı sıra limanlarda da gemilerdeki ağır yüklerin transferinde işe yarar. Kule vinçlerde, vincin ortasında bir cam bölme vardır. Bu bölme komut merkezidir ve vinç operatörü operasyonu buradan yönetir.

2 – Pergel Vinç

Vinç isimlerinin çoğu aslında şekliyle bağdaşır. Kule vinçin şekli kule gibidir, pergel vincin şekli de pergel. Kendi ağayı ya da sağlam bir beton kolon üzerine monte edilir. 360 derece dönme kapasitesine sahiptir. Dönme açıları istenilen ölçülerde ayarlanabilir.

3 – Sepetli Vinç

Bir diğer vinç çeşidi ise sepetli vinçlerdir. Bu tip vinçlerde, vincin ucunda bir sepet bulunur. Aslında bu sepet şeklinde olan bir platformdur. Merdivenin yetersiz kaldığı yerlerde sepetli vinç kullanılır. Özellikle itfaiyeciler kullanır. Yanı sıra enerji hattı personellerinin de kullandığı iş araçlarındandır. Sokak lambaları, trafik ışıkları, levhalar ya da enerji hatlarının bakım ve onarımında oldukça kullanışlıdır.

4 – Gezgin Vinç

Gezgin vinçlerde iki tarafta ray bulunur. Tren gibi ray üzerinde hareket kabiliyetine sahiptir. Bu vinçler gemi makine daireleri ya da elektrik santralleri gibi yerlerde kullanılır. İki tarafında ray bulunan gezgin vinçler belirli bir alanda hareket kabiliyetine sahiptir. Özel üretim vinçlerdendir.

5 – Tek Ray Vinç

Tek ray vinç, tek bir ray üzerine konumlanır. Tek bir hat üzerinde hareket kabiliyetine sahiptir. Belirli bir kapasitede yük kaldırmaya yarar.

Vinç Kullanım Alanları Nelerdir?

Vinçler günümüzde pek çok alanda karşımıza çıkar. Yerleşim birimleri ve sanayi açısından vinç kullanımı önemli bir yere sahiptir. Yerleşim alanlarında vinç kullanımı genellikle yol bakım çalışmalarında, yol inşalarında, köprü yapımından karşımıza çıkar. İnşaat alanlarında da sıklıkla kullanılır. Yanı sıra gökdelen binalar, yüksek katlı holdingler ya da yüksek apartmanlarda da vinç kullanımı yaygındır. Vinç fiyatları, kullanılacak iş makinesinin özelliklerine bağlı olarak değişir. Bazı durumlarda satın alma değil de vinç kiralama yoluna da gidilebilir. Kiralık vinç fiyatları da yine kullanım alanına ve makinenin özelliklerine bağlı olarak değişiklik gösterecektir.